Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek odprowadzać składki ZUS za siebie i pracowników. Z kolei w celu prawidłowego ich naliczenia oraz na cele ewidencyjne pracodawca ma obowiązek przekazywać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA. Czym jest ta deklaracja? Kto musi ją składać? Jak ją wypełnić? Odpowiadamy w poniższym jest deklaracja ZUS DRA?ZUS DRA jest deklaracją rozliczeniową składaną za okresy miesięczne, na której wykazuje się składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz wypłacone świadczenia. Do deklaracji ZUS DRA w niektórych przypadkach należy dołączyć także:ZUS RCA – imienny raport miesięczny o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach;ZUS RSA – raport imienny o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek;ZUS DRA cz. II – deklarację cz. II osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą na mniejszą skalę, która korzysta z obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne i opłaca składki wyłącznie za siebie;ZUS RCA cz. II – imienny raport cz. II dla osoby fizycznej wykonującej działalność gospodarczą na mniejszą skalę, która korzysta z obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne;ZUS RPA – imienny raport miesięczny o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy stycznia 2022 roku obowiązują następujące terminy do przekazywania dokumentów rozliczeniowych i opłacania składek:do 5. dnia następnego miesiąca – dla jednostek i zakładów budżetowych;do 15. dnia następnego miesiąca – dla płatników posiadających osobowość prawną, dotyczy to spółek akcyjnych, spółek z spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji;do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek, chodzi tu o przedsiębiorców opłacających wyłącznie składki na własne ubezpieczenia, przedsiębiorców i inne podmioty nieposiadające osobowości prawnej zatrudniające innych ubezpieczonych, w tym spółki osobowe (spółka: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, jednoosobowa spółka z Ponadto od 2022 roku składanie deklaracji DRA jest obowiązkowe dla wszystkich przedsiębiorców, nawet dla tych, u których deklaracje rozliczeniowe DRA z miesiąca na miesiąc będą takie same. Obecnie jedynie zostały wskazane 3 grupy, których comiesięczny obowiązek składania deklaracji ZUS DRA nie dotyczy i są to:duchowni;osoby składające dokumenty za nianie;osoby, które podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu na podstawie art. 7 ustawy o sus (kod tytułu ubezpieczenia 1900 xx).Jeśli wypełniamy deklarację DRA ręcznie, wówczas należy ją uzupełnić dużymi drukowanymi literami, czarnym lub niebieskim Dane organizacyjneW polu 01 – wpisujemy:3 – dla deklaracji składanych do 15 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni dla płatników składek posiadających osobowość prawną,6 – dla deklaracji składanych do 20 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni dla pozostałych płatników składek Czyli osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające pracowników, wpisują w tym punkcie „6”.W polu 02 natomiast wpisuje się identyfikator deklaracji za miesiąc rozliczeniowy, za który rozliczamy należne składki. Zawiera on takie dane, jak numer / miesiąc / rok, gdzie numer identyfikatora oznacza liczbę porządkową deklaracji ZUS DRA składanej w danym miesiącu. Czyli w przypadku wysłania pierwszej deklaracji za dany miesiąc wpisuje się „01”, natomiast ewentualne korekty oznaczone będą kolejnymi 03 i 04 nie wypełnia 05 uzupełnia się, jeżeli deklaracja wysłana jest w wyniku decyzji pokontrolnej ZUS-u: uzupełnia się tu znak i numer decyzji pokontrolnej. W pozostałych przypadkach tego pola nie wypełnia Dane identyfikacyjne płatnika składekBlok ten uzupełnia się danymi, które podało się w zgłoszeniu płatnika składek ZUS ZPA/ ZUS ZFA/ ZUS ZIPA lub we wpisie do KRS/ polu 01 należy wpisać numer NIP, nie oddzielając kreskami poszczególnych polu 02 wpisujemy numer polu 06 wpisuje się nazwę skróconą płatnika, którą podano w zgłoszeniu płatnika składek lub we wniosku płatnik jest osobą fizyczną, wówczas uzupełnia także:pole 03 – wpisuje numer PESEL;pola 04 i 05 wypełnia się wyłącznie, jeśli nie nadano numerów NIP, REGON lub PESEL:w polu 04 – wpisujemy:1 – w przypadku dowodu osobistego;2 – w przypadku paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość obywatela Unii Europejskiej;w polu 05 wpisujemy serię i numer dowodu osobistego lub paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość obywatela Unii Europejskiej (zgodnie z informacją podaną w polu 04);w polu 07 wpisuje się nazwisko płatnika składek;w polu 08 uzupełnia się pierwsze imię płatnika składek;w polu 09 – wpisuje się datę urodzenia płatnika składek (w formacie dzień / miesiąc / rok).III. Inne informacjeW kolejnym bloku w polu 01 wpisujemy liczbę ubezpieczonych, za których rozliczane są składki na ubezpieczenia społeczne i/lub zdrowotne. Czyli osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i niezatrudniające pracowników wpisują w tym punkcie „1”. Ustalanie liczby ubezpieczonych w przypadku zatrudniania pracowników potrafi przysporzyć wiele trudności, dlatego pomocny może okazać się artykuł: Liczba ubezpieczonych w ZUS pola 02 nie wypełnia się, począwszy od dokumentów za styczeń 2008 polu 03 wpisuje się stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i niezatrudniające pracowników wpisują 1,67%.IV. Zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne oraz źródeł finansowaniaPrzedsiębiorca jest zobowiązany do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne według stóp procentowych określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Składki społeczne podlegają finansowaniu przez ubezpieczonego oraz płatnika na ubezpieczenie:emerytalne – 19,52% podstawy wymiaru finansowane jest w równych częściach przez ubezpieczonego i płatnika składek (tj. po 9,76%);rentowe – 8% podstawy wymiaru od 1 lutego 2012 roku finansowane jest w wysokości: 1,5% przez ubezpieczonego i 6,5% przez płatnika składek;chorobowe – 2,45% podstawy wymiaru finansowane jest w całości przez ubezpieczonego;wypadkowe – 1,67% podstawy wymiaru – obowiązuje od 1 kwietnia 2018 przypadku gdy są zatrudnieni pracownicy, tę część uzupełnia się na podstawie danych z raportów imiennych RCA. W polach tej sekcji wpisuje się:01 – kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (suma pól 04, 07, 10, 13, 16);02 – kwotę składek na ubezpieczenia rentowe (suma pól 05, 08, 11, 14, 17);03 – kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (suma pól 01 i 02);04 – kwotę składki na ubezpieczenie emerytalne finansowanej przez ubezpieczonego;05 – kwotę składki na ubezpieczenia rentowe finansowanej przez ubezpieczonego;06 – kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (suma wartości pól 04 i 05);07 – kwotę składki na ubezpieczenie emerytalne finansowanej przez płatnika składek;08 – kwotę składki na ubezpieczenia rentowe finansowanej przez płatnika składek;09 – kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (suma pól 07 i 08);10 – kwotę składki na ubezpieczenie emerytalne finansowanej przez budżet państwa;11 – kwotę składki na ubezpieczenia rentowe finansowanej przez budżet państwa;12 – kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (suma pól 10 i 11);16 – kwotę składki na ubezpieczenie emerytalne finansowanej przez Fundusz Kościelny;17 – kwotę składki na ubezpieczenia rentowe finansowanej przez Fundusz Kościelny;18 – kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (suma pól 16 i 17);19 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe (suma pól 22, 25, 28, 31, 34);20 – kwotę składek na ubezpieczenie wypadkowe (suma pól 23, 26, 29, 32, 35);21 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe (suma pól: 19 i 20),22 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe finansowanych przez ubezpieczonego;23 – kwotę składek na ubezpieczenie wypadkowe finansowanych przez ubezpieczonego;24 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe (suma pól 22 i 23);25 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe finansowanych przez płatnika składek;26 – kwotę składek na ubezpieczenie wypadkowe finansowanych przez płatnika składek;27 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe (suma pól 25 i 26);28 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe finansowanych przez budżet państwa;29 – kwotę składek na ubezpieczenie wypadkowe finansowanych przez budżet państwa;30 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe (suma pól 28 i 29);34 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe finansowanych przez Fundusz Kościelny;35 – kwotę składek na ubezpieczenie wypadkowe finansowanych przez Fundusz Kościelny;36 – kwotę składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe (suma pól 34 i 35);37 – kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (suma pól 06, 09, 24, 27).Począwszy od dokumentów za styczeń 2008 roku nie wypełnia się pól 13–15 oraz 31– Zestawienie wypłaconych świadczeń podlegających rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczneTen blok wypełniają jedynie płatnicy zasiłków na podstawie raportów RSA. Co do zasady osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i niezatrudniające pracowników pomijają tę sekcję. Osoby, które wypłacają świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne, w polu:01 – wpisują kwotę wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego;02 – wpisują kwotę wynagrodzenia należnego płatnikowi od wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego;03 – wpisują kwotę wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego;04 – wpisują kwotę wypłaconych świadczeń finansowanych z budżetu państwa / FUS;05 – wpisują kwotę stanowiącą sumę pól 01, 02, 03, 04. VI. Zestawienia należnych składek na ubezpieczenie zdrowotneStopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne co do zasady wynosi 9% podstawy wymiaru i w całości finansowana jest przez ubezpieczonego. DO 2022 roku zmieniły się znacznie przepisy w tym zakresie. O czym więcej można przeczytać tutaj: Polski Ład – składka zdrowotna osób prowadzących działalność od 2022 rokuCo ważne zanim wypełni się blok VI, należy wypełnić blok XI, w którym ustala się dla danej formy podstawę i składkę na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania. Ustaloną kwotę składki z bloku XI przenosi się do bloku – wpisuje się kwotę należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowanych przez płatnika;02 – wpisuje się kwotę należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowanych przez ubezpieczonego;03 – wpisuje się kwotę należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowanych przez Fundusz Kościelny;04 – wpisuje się kwotę należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowanych z budżetu państwa bezpośrednio do ZUS-u; 05 – wpisuje się kwotę należnych składek do przekazania przez płatnika (suma pól 01 i 02);06 – wypełnia się jedynie w przypadku korygowania deklaracji za okresy wcześniejsze niż kwiecień 2003 roku i wpisuje się kwotę wynagrodzenia dla płatnika za terminowe rozliczenie i odprowadzenie składek na ubezpieczenie zdrowotne;07 – wpisuje się kwotę, którą płatnik składek zobowiązany jest zapłacić (różnica pól 05 i 06). VII. Zestawienie należnych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń PracowniczychW tej części w polu 01 wpisuje się kwotę należnych składek na Fundusz Pracy. Kwotę tę należy obliczyć na podstawie przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W kolejnym polu 02 uzupełnia się kwotę należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Natomiast pole 03 to kwota do zapłaty (suma pól 01 i 02).VIII. Zestawienie należnych składek na Fundusz Emerytur PomostowychTę część wypełniają jedynie osoby, które zatrudniają pracowników oraz które opłacają za nich składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych, i dlatego w polu:01 – wpisuje się liczbę pracowników, za których opłacana jest składka na Fundusz Emerytur Pomostowych;02 – wpisuje się liczbę stanowisk pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze;03 – wpisuje się sumę należnych składek na Fundusz Emerytur Zestawienie należnych składek do zwrotu/zapłatyJest to część, w której należy podsumować wcześniejsze sekcje i wyliczyć IV37 + VI07 + VII03 + VIII03 – V05. Jeżeli kwota jest na minusie, wówczas wypełnia się pole 01, gdzie wprowadza się kwotę zwrotu przez ZUS; sytuacja ta wystąpi jedynie w przypadku osób, które są płatnikami zasiłków. Natomiast jeżeli kwota jest dodatnia, wówczas wypełnia się pole 02 – kwota do zapłaty, czyli tę wartość przekazuje się do Deklaracja dochoduKolejną część uzupełniają jedynie przedsiębiorcy opłacający składki wyłącznie za polu 01 – wpisuje się, obowiązujący w danym okresie, sześciocyfrowy kod tytułu ubezpieczenia podany w zgłoszeniu do ubezpieczeń. Cztery pierwsze cyfry oznaczają przedsiębiorcę i ulgę, z jakiej korzysta (ulga na start, składki preferencyjne, mały ZUS plus lub duży ZUS), piąta to informacje o prawie lub jego braku do emerytury lub renty, a szósta to informacja o orzeczeniu o polu 02 wpisuje się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, która powinna zostać ustalona na podstawie art. 18 i art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń kolejnym polu 03 uzupełnia się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, którą należy ustalić na podstawie art. 20 ustawy o systemie ubezpieczeń w polu 04 wpisuje się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia wypadkowe, która powinna zostać określona na podstawie art. 20 ustawy o systemie ubezpieczeń polu 05 wprowadza się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, którą trzeba ustalić na podstawie art. 81–82 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków pole – 06 – wypełniamy jedynie w przypadku, gdy przekroczona została roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jeśli tak się stanie, wówczas w polu tym wpisujemy:1 – w przypadku gdy informację o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek przekazał ubezpieczony;2 – w przypadku gdy informację o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek przekazał prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i niezatrudniające pracowników na podstawie danych wpisanych w tej sekcji uzupełniają dane w sekcji IV, VI i opodatkowania obowiązująca w danym miesiącu oraz przychód i dochód z działalności gospodarczej dla celów wyliczenia składki miesięcznej na ubezpieczenia zdrowotne. W polu 01 – należy zaznaczyć formę opodatkowania, wpisując X, jeśli w miesiącu, za który dokonywane są rozliczenia było opodatkowanie na zasadach ogólnych – podatkiem według skali. W polu 02 – należy kwotę dochodu uzyskanego w miesiącu bezpośrednio poprzedzającym miesiąc, za który dokonywane jest polu 03 – należy wpisać kwotę podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 04 – kwota należnej składki na ubezpieczenie polu 03 – kwota podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 04 – kwota należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 05 –należy zaznaczyć formę opodatkowania wpisując – X- jeśli w miesiącu, za który dokonuje się rozliczenia występuje opodatkowanie na zasadach ogólnych – podatkiem liniowym. W polu 06 – kwota dochodu uzyskanego w miesiącu bezpośrednio poprzedzającym miesiąc, za który dokonywane jest rozliczenie. Dochód ustalany tak jak podano dla pola 02. W polu 07 – kwota podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 08 – kwota należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 09 – należy zaznaczyć formę opodatkowania wpisując – X- jeśli w miesiącu, za który dokonuje się rozliczenia, występuje opodatkowanie kartą polu 10 – kwota podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dla osób opodatkowanych kartą podatkową podstawę stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia. W 2022 r. jest to kwota 3010 zł. W polu 11 – kwota należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dla osób opodatkowanych kartą podatkową składka obliczona od kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2022 r. wynosi 270,90 zł. W polu 12 – należy zaznaczyć formę opodatkowania wpisując – X - jeśli w miesiącu, za który dokonuje się rozliczenia, występuje opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W polu 13 – suma przychodów w bieżącym roku kalendarzowym, jeśli podatnik ustala składkę na podstawie bieżących przychodów. Jest to kwota przychodów osiągniętych od początku roku kalendarzowego do końca miesiąca, za który dokonywane jest rozliczenie. W polu 14 – należy zaznaczyć X, jeśli podatnik ustala składkę na podstawie przychodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym. W polu 15 – suma przychodów w poprzednim roku kalendarzowym. Jest to kwota rocznych przychodów w rozumieniu art. 81 ust. 2h ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W polu – 16 – kwota podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 17 – kwota należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 18 – zaznaczenie bez formy opodatkowania, wpisując X - jeśli w miesiącu, za który dokonywane jest rozliczenie podatnik nie miał wybranej formy opodatkowania (dotyczy wspólników spółki komandytowe, jedynego wspólnika spółki z o. o. oraz wspólnika prostej spółki akcyjnej, który objęty jest ubezpieczeniami w ZUS)W polu 19 – kwota podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W polu 20 – kwota należnej składki na ubezpieczenie Roczne rozliczenie składki zdrowotnej Pierwsze rozliczenie składki zdrowotnej za 2022 r. będzie składane w 2023 Oświadczenie płatnika składekOstatnią sekcją, jaką należy wypełnić, jest oświadczenie, gdzie w polu 01 wpisujemy datę wypełnienia formularza (dzień / miesiąc / rok). W polu 02 składa się podpis jako płatnik składek albo składa go osoba, którą upoważniliśmy. Natomiast w polu 03 jest miejsce na pieczątkę płatnika składek; jeżeli deklarację składa się drogą elektroniczną, wówczas pola 02 i 03 nie są DRA w systemie systemów pozwala na szybkie uzupełnienie deklaracji ZUS DRA, jednym z nich jest Dzięki niemu deklaracja zarówno za przedsiębiorcę, jak i pracowników jest w prosty sposób generowana: wystarczy przejść do zakładki START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DRA jest bardzo ważna, ponieważ przekazuje się w niej informacje na temat składek, jakie należy wpłacić do ZUS-u. Warto więc wiedzieć, w jaki sposób poprawnie ją wypełnić.